Các tàu chiến của Trung cộng và Hoa Kỳ đã có một vài lần suýt chạm nhau chỉ cách trong gang tấc và gần như không thể ngăn chặn được một số sự cố sắp xảy ra trong vài năm qua, quân đội Trung Quốc phải liên tục cảnh báo các máy bay phản lực Mỹ bay ở bên trên. Vào tháng 7, hai quốc gia đã tiến hành các cuộc tập trận hải quân cạnh tranh nhau trong vùng biển đó. Điều được gọi là “sự cạnh tranh chiến lược” ngày càng tăng giữa Washington và Bắc Kinh khiến bóng ma của một tai nạn có thể gây ra một cuộc đối đầu quân sự lớn hơn làm các nhà chiến lược ở cả hai thủ đô vô cùng bận tâm.
Những căng thẳng này xuất phát từ sự bất đồng giữa hai nước về việc liệu Biển Đông có phải là lãnh thổ của Trung Hoa hay không, một cuộc cãi vã nói lên tranh chấp sâu sắc hơn về chủ quyền biển, cách quyết định chủ quyền và các quyền cơ bản đi lại trong các vùng biển đó. Do đó, thế đối đầu trên Biển Đông có nhiều mức độ phức tạp. Nó không chỉ đơn giản là về một vùng nước, hay một ranh giới duy nhất. Như Tommy Koh, một nhà ngoại giao cấp cao của Singapore, người dẫn đầu các cuộc đàm phán để thành lập Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển, đã nói, “Biển Đông là về luật pháp, quyền lực và tài nguyên và về lịch sử…” Đọc tiếp @ TẠI ĐÂY
Về tác giả: Daniel YERGIN là tác giả của “Bản đồ mới: Năng lượng, khí hậu và sự đụng độ của các quốc gia” (amazon.com/New-Map-Energy-Climate-Nations/dp/1594206430/), trong đó mô tả những căng thẳng hiện nay ở Biển Đông. Những cuốn sách trước đây của ông bao gồm The Quest và The Prize , từ đó ông đã nhận được giải thưởng Pulitzer.
Ghi chú:
❖ Thân mời đọc thêm bài phỏng vấn “Daniel Yergin on Energy’s New Map” – Transcript of IMF podcast @ TẠI ĐÂY (Viewed 02/07/2023)
(1) Source: US set to reject certain Chinese maritime claims in South china sea.
(2) “Trịnh Hòa” Ông sinh năm 1371 tại tỉnh Vân Nam, miền nam Trung Quốc, được đặt tên là Mã Hòa (Ma He). Cha mẹ ông theo đạo Hồi và thuộc nhóm người Hồi thiểu số. Họ “Mã” của ông – là họ Trung Quốc xuất phát từ họ Muhammad – sau này được thay bằng họ “Trịnh”, là họ được Hoàng đế nhà Minh phong tặng khi ông đạt đến cấp bậc cao nhất mà một thái giám có thể có… Nguồn: © Đô đốc Trịnh Hòa: Sứ giả hòa bình hay tội phạm chiến tranh? (NCQT – 24/09/2019)
Trịnh Hòa Là Ai? Trịnh Hòa (Zheng He / Cheng Ho), sinh năm 1371, tên thật là Mã Hòa (Ma Ho), thuộc dòng dõi một gia đình chiến tướng Mông Cổ từng viễn chinh rồi định cư ở Makkah, Ả Rập Saudi, và theo đạo Hồi. Trong triều nhà Minh, Trịnh Hòa được biết đến dưới tên gọi là Mã tam bảo Thái giám, có tài thủy chiến, thông thạo ngôn ngữ Ả Rập, am hiểu cả thiên văn, địa lý. Đến năm 1404, Thái giám Mã Hòa được hoàng đế Vĩnh Lạc (tức Minh Thành Tổ Chu Đệ, con thứ tư của Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương) sắc phong cho đổi tên hoàng tộc thành Trịnh Hòa.
Cùng thời, một thái giám người Việt Nam tên là Nguyễn An (vốn là một kiến trúc sư, do Hồ Hán Thương con của Hồ Quý Ly cống nạp để được Bắc Triều sắc phong chức An Nam Quốc Vương) cũng từng được Minh Thành Tổ Chu Đệ giao cho trọng trách xây dựng thành Bắc Kinh (tên cũ là Yên Kinh) từ năm 1404, đến năm 1420 mới hoàn tất.
Năm 1405, Chu Đệ sai sứ sang Việt Nam đòi đất Lộc Châu. Hồ Quý Ly và Hồ Hán Thương sai Cát địa sứ Hoàng Hối Khanh cắt đất của 59 thôn ở Cổ Lâu dâng cho nhà Minh. Đó là giai đoạn khởi đầu thời Minh thuộc của Việt Nam ta, trước khi người anh hùng áo vải đất Lam Sơn Lê Lợi dấy binh dựng cờ khởi nghĩa giành lại độc lập cho nước nhà… @ © viettan.org
(3) John Stanley Melville Keay FRGS (sinh năm 1941) là một nhà sử học, nhà báo, người dẫn chương trình phát thanh và giảng viên người Anh chuyên về lịch sử phổ biến của Ấn Độ, Viễn Đông và Trung Quốc, thường tập trung đặc biệt vào quá trình thuộc địa và khám phá của người châu Âu. Đặc biệt, ông được nhiều người coi là một nhà sử học lỗi lạc của Ấn Độ thuộc Anh. Ông được biết đến với sự tinh tế trong phong cách và nghiên cứu tỉ mỉ về các nguồn tài liệu lưu trữ chính, bao gồm cả các nguồn tài liệu hàng thế kỷ chưa được xuất bản… Nguồn: © johnkeay.com
(4) Hugo Grotius (/ˈɡroʊʃiəs/; 10/04/1583 – 28/08/1645), với các tên khác như Huig de Groot hoặc Hugo de Groot, là một luật gia người Hòa Lan. Cùng với Alberico Gentili và Francisco de Vitoria, ông đã đặt nền móng cho Luật quốc tế dựa trên Luật tự nhiên. Một thần đồng trí tuệ từ tuổi thiếu niên, chỉ vì sự tham gia của ông vào các tranh chấp trong nội bộ phái Calvin của nước Cộng hòa Hòa Lan, ông đã bị bắt giam và sau đó trốn thoát bằng cách nấp giữa một kho sách. Ông đã viết hầu hết các tác phẩm chính của mình khi lưu vong ở Pháp (wiki.org).
(5) Alfred Thayer Mahan. (/məˈhæn/; 1840 – 1914) là một sĩ quan và nhà sử học hải quân Hoa Kỳ, người mà John Keegan gọi là ‘chiến lược gia quan trọng nhất của Mỹ trong thế kỷ 19.’ Cuốn sách The Influence của ông of Sea Power Upon History, 1660–1783 (1890) đã ngay lập tức được công nhận, đặc biệt là ở châu Âu, và với quyển tiếp theo, The Influence of Sea Power Upon the French Revolution and Empire, 1793–1812 (1892), khiến ông trở nên nổi tiếng thế giới và có lẽ là tác giả người Mỹ có ảnh hưởng nhất của thế kỷ 19.
(6) Trận Uy Hải Vệ. Cảng Uy Hải từng là căn cứ cho Hạm đội Bắc Dương của Trung Quốc (Hạm đội Biển Bắc), được thành lập vào năm 1871 trong những năm cuối của triều đại nhà Thanh. Năm 1895, các lực lượng trên bộ và trên biển của Nhật Bản đã chiếm được cảng trong Trận Uy Hải Vệ, trận đánh lớn cuối cùng của Chiến tranh Trung-Nhật lần thứ nhất 1894–1895.
(7) Sir Ralph Norman Angell (1872 – 1967) là một nhà văn, nhà báo và Nghị sĩ Hạ nghị viện Vương quốc Anh thuộc Đảng Lao động. Angell là một trong các sáng lập viên chủ chốt của Union of Democratic Control (Liên minh kiểm soát Dân chủ). Ông phục vụ trong Hội đồng của Royal Institute of International Affairs – Viện Hoàng gia về các vấn đề quốc tế, là ủy viên chấp hành của ‘Ủy ban thế giới chống chiến tranh và chủ nghĩa phát xít – World Committee against War and Fascism’, ủy viên ban chấp hành của ‘Liên minh Hội Quốc Liên’ – League of Nations Union’. Ông được phong tước hầu năm 1931 và được thưởng giải Nobel Hòa bình năm 1933 (wiki).
(8) The Great Illusion (Norman Angell) Trong The Great Illusion, luận điểm chính của Angell, theo lời của nhà sử học James Joll, rằng ‘chi phí kinh tế của chiến tranh lớn đến mức không ai có thể hy vọng đạt được bằng cách bắt đầu một cuộc chiến mà hậu quả của nó sẽ rất thảm khốc.’ Vì lý do đó, rất khó xảy ra một cuộc chiến tranh toàn châu Âu, và nếu có thì cũng không kéo dài lâu. Ông lập luận rằng chiến tranh là phi lý về kinh tế và xã hội và chiến tranh giữa các nước công nghiệp là vô ích vì sự chinh phục không được đền đáp. J. D. B. Miller viết, ‘Ảo ảnh vĩ đại – là các quốc gia giành được chiến thắng nhờ đối đầu vũ trang, chủ nghĩa quân phiệt, chiến tranh hoặc chinh phục.’
Các bài viết cùng tác giả hay cùng chủ đề (NNQ sưu tầm).
❖ Tản Mạn Về 4 Từ “NAM KỲ LỤC TỈNH”. Đối với người Việt miền Nam sinh vào nửa đầu thế kỷ 20, bốn từ Nam Kỳ Lục Tỉnh có một ý nghĩa máu thịt, với những ký ức về một thời kỳ đầy gian khó của cha ông. Chúng gợi lên hình ảnh những đồng lúa bạt ngàn, những chiếc ghe thương hồ chở theo những phận người lênh đênh sông nước, có khi kéo dài suốt cả một đời… Đọc tiếp @ TẠI ĐÂY
❖ Cử Tri Bầu Donald Trump Và Sự Suy Giảm Của Nền Công Nghiệp Chế Tạo Hoa Kỳ. Việc Hoa Kỳ bỏ qua lĩnh vực sản xuất chế tạo đã gây tổn thất đến sáng kiến đổi mới và đời sống của các tầng lớp công nhân lao động. Các hậu quả, nhất là về mặt chính trị, có thể rất lớn.
Cử tri bỏ phiếu cho Donald Trump là ai? Họ có những ý muốn gì? Các nhà quan sát gọi họ là những kẻ tức giận, nhưng tức giận có nguyên nhân sâu xa và sự bất bình. Một cuộc thăm dò của Washington Post và ABC News vào tháng 12 năm 2015 xác nhận những gì chúng tôi đã cảm nhận được từ trước — những người ủng hộ ông nghiêng về nam giới, da trắng và nghèo. Các cuộc thăm dò khác cho chúng ta biết yếu tố quan trọng nhất trong dự đoán về cử tri bỏ phiếu cho Trump là họ không học qua đại học…
Một cuộc khảo sát của Rand khám phá ra một đặc điểm chính khác: những cử tri đồng ý với tuyên bố “những cử tri như tôi không có tiếng nói gì về những gì chính phủ làm” có khả năng bỏ phiếu cho Trump cao hơn 86% so với những cử tri không đồng ý với tuyên bố đó. Họ cảm thấy mình không có tiếng nói và quyền lực. Những cử tri này cũng bất bình với các hiệp định thương mại và những người nhập cư cạnh tranh tìm việc làm, họ cũng có thể đang sống tại các nơi mà lịch sử phân biệt chủng tộc phổ biến… Nguồn @ diendankhaiphong.org
❖ Cuộc sống lưu đày của các vì vua yêu nước (vua Hàm Nghi). Lịch sử triều Nguyễn thời kỳ mất nước ghi đậm dấu ấn của ba vì vua yêu nước Hàm Nghi, Thành Thái, Duy Tân. Họ yêu nước và phản ứng lại chính sách thuộc địa hóa của thực dân Pháp bằng những cách thức khác nhau, song cuối cùng đành chịu chung cảnh ngộ lưu đày. Dù không thành công, không thể đưa đất nước thoát vòng nô lệ, song những gì họ đã làm, đã trải qua là tấm gương sâu sắc về tinh thần yêu nước mà hậu thế có thể soi chung… Đọc tiếp @ diendantheky
❖ Cuộc sống lưu đày của các vì vua yêu nước (Phần 2). Thành Thái và Duy Tân là hai ông vua yêu nước, không cam tâm làm bù nhìn cho thực dân Pháp, mỗi người phản ứng một cách khác nhau nhưng đều phải trải qua một chuyến lưu đày không thời hạn. Đời sống của hai cựu hoàng trong thời gian lưu đày ra sao, không thấy có tài liệu nói đến một cách rõ ràng… Đọc tiếp @ TẠI ĐÂY
❖ ChatGPT đã đổ thêm dầu vào lửa… (David Ingram, NBC News, 5-3-2023) Cuộc chạy đua phát triển thế hệ AI tiếp theo không chỉ diễn ra giữa các công ty công nghệ như Microsoft và Google — mà còn giữa các quốc gia đang nỗ lực hết mình để thúc đẩy và phát triển công nghệ của riêng mình.
Tháng trước, trong khi thế giới công nghệ đang xôn xao về ChatGPT , thì bộ phận nghiên cứu của Bộ Quốc phòng đã đưa ra một thông báo về trí tuệ nhân tạo của riêng mình: Một bot AI đã điều khiển thành công máy bay chiến đấu F-16 trên bầu trời Nam California.
Tin này tương đối ít được ai chú ý, nhưng nó cho thấy một sự thật bị bỏ qua: Cuộc chạy đua phát triển thế hệ AI tiếp theo không chỉ giữa các công ty công nghệ như Microsoft và Google – mà còn giữa các quốc gia, những quốc gia đang nỗ lực hết mình để thúc đẩy và phát triển công nghệ của chính họ… Đọc tiếp @ TẠI ĐÂY
❖ Thực Hiện Khái Niệm Chiến Lược Của Nato Đối Với Trung Quốc. Trong bối cảnh cuộc chiến tranh xâm lược của Nga với Ukraine, Hội nghị thượng đỉnh NATO tại Madrid vào tháng 6 năm 2022 đã thiết lập giai điệu cho thập kỷ tiếp theo về tương lai chung của Liên minh. Các đồng minh đã nói rõ rằng họ coi Nga là mối đe dọa trực tiếp và tức thời nhất. Tuy nhiên, họ cũng rất chú ý đến việc giải quyết những thách thức bắt nguồn từ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC). Các đồng minh đặt ra các hành động sẽ được thực hiện trên các lĩnh vực ngoại giao, kinh tế và quân sự. Bây giờ Liên minh phải thực hiện về các nhận thức đó… Đọc tiếp @ diendankhaiphong.org (Hans Binnendijk và Daniel S. Hamilton, Atlantic Council)
❖ Kỷ Niệm Về Một Kịch Thơ Đêm Cuối Năm Xa Nhà Đã 43 năm rồi, mà hình ảnh kỷ niệm vẫn còn hiển hiện trong đầu mỗi khi Tết đến. Tết năm Bính Thìn đó (1976), chúng tôi chỉ mới xa nhà hơn 6 tháng, sau cái ngày 15.6.1975, xách ba lô đi trình diện theo thông cáo của Ủy ban Quân quản thành phố Sài Gòn-Định: “mang theo tiền bạc và vật dụng đủ xài trong một tháng”. Giấc mơ một tháng tan biến dần theo thời gian, lụi hụi cái Tết xa nhà đầu tiên đã lù lù đến. Nó nặng nề, khắc khoải hơn cả 6-7 cái tết về sau, khi đã dày dạn kiếp tù… Đọc tiếp @ TẠI ĐÂY
❖ Chút ký ức sau 30.4.1975 (kỳ 2) – Gặp Hồ Hữu Tường. Hồi trẻ, lần đầu tiên tôi biết tên tuổi cụ Hồ Hữu Tường qua tác phẩm Phi Lạc Sang Tàu xuất bản khoảng năm 1945-1946. Cụ nổi tiếng với tập truyện này vì qua những câu chuyện nửa hư, nửa thực có hướng tiên đoán thời cuộc thế giới, cụ đã dự đoán trúng phóc một sự kiện xảy ra 3-4 năm sau đó: đó là sự kiện lực lượng quân sự của Mao Trạch Đông chiếm toàn bộ đại lục Trung Hoa năm 1949… Tại Trại Xuyên Mộc, cụ Hồ Hữu Tường ở cùng nhóm văn nghệ sĩ bị bắt năm 1976… Tôi không ở chung nhà với cụ, song vì lòng ngưỡng mộ đã lâu, nên mỗi trưa cùng xếp hàng ngồi trên mảnh sân rộng chờ trực trại gọi tên từng đội ra ngoài lao động, tôi thường dõi mắt nhìn theo cụ. Hình ảnh mà tôi vẫn nhớ đến bây giờ là một cụ già với vẻ hiền hậu, chất phác, phảng phất nét chịu đựng của một con người từng trải qua quá nhiều thăng trầm, cuối đời lại trở thành một người tù bệnh hoạn… Đọc tiếp @ phanba.wordpress
_1.jpg)
Ảnh minh hoa, (petruskyaus)
Hình bìa sách TXTCNX, ảnh © docsach24.net
Molnupiravir. © vnlaw Magazine
Chotram 